هواشناسی ترک اباد و کشور

قرارگيري ايران در موقعيت ورود سيستم هاي متنوع فشار كه مراكز آنها در مديترانه،اقيانوس اطلس و يا سيبري است و از طرفي تكوين اين مراكز فشار، تحت حاكميت الگوهاي فشار عرض هاي قطبي، مي تواند تبيين كننده يك الگوي پيوند از دور بين مراكز فشار اتمسفري در عرض هاي قطبي شمال با نوسان هاي دمايي در ايران باشد . اهميت اين پژ وهش، در آشكارسازي پيوند بين الگوهاي گردشي با دماهاي حداقل سطحي است كه زمينه را براي پيش بيني روند تغييرپذيري اين الگوها در تقابل با هم، فراهم خواهد نمود كه به پيش بيني يخبندانها با استفاده از تغييرات الگوي نوسان قطبي در طي سال هاي آينده كمك خواهد نمود.


تحقيقات تامپسون و والاس نشان مي دهد كه نوسان قطبي، يك چرخش اتمسفري درنيمكره ي شمالي است كه تبيين كنندهي بسياري از نوسان هاي اقليمي نيمكرهي شمالي است.
والاس، نوسان شمالي را رقيب انسو در روند تغييرپذيري اقليم سياره زمين مي داند. تامپسون نيز نشان داد كه نوسان قطبي، در برگيرنده ي برخي ديگر از الگوهاي گردشي نيمكره ي شمالي از جمله نائو (NAO)است.
تحقيقات گنگ و همكاران در زمينه ارتباط الگوي نوسان قطبي با اقليم زمستانه چين نشان داده است كه دما و بارندگي زمستانه ي چين در فازهاي مثبت و منفي الگوي نوسان قطبي، تغيير مي كند. بررسيهاي گنگ همچنين حاكي از تفاوت ميزان همبستگي بين الگوهاي مذكور در مناطق مختلف چين بوده است .
تحقيقات اسمولينسكي ، الگوي نوسان قطبي را به عنوان يكي از الگوهاي بزرگ گردشي و تبيين كننده تغييرات اقليمي نيمكره ي شمالي معرفي ميكند. وي معتقد است كه در طي فاز منفي الگوي نوسان قطبي، پايين آمدن دماي هوا در آمريكاي شمالي و اروپا، يخبندان هاي شديدي را ايجاد ميكند.
تحقيقات ولفگانگ و همكاران، تأثير زمستانه ي نوسان قطبي را بر موسمي هاي اقيانوس هند (IOM) مورد بررسي قرار داده است . آنها به بررسي تأثيرات الگوهاي گردشي نيمكره ي شمالي (از جمله الگوي نوسان قطبي ) بر تغييرات دمايي و بارشي موسمي هاي اقيانوس هند پرداختند.


الگوي AO يكي از برجسته ترين الگوهاي تغييرات فشار سطح دريا (SLP) با خصوصيت غير فصلي در شمال عرض هاي جغرافيايي 20 درجه ي نيمكره ي شمالي است . اولين بار به وسيله والاس و تامپسون در سال 1998 به عنوان دليل اصلي تغييرپذيري مناطق برون حاره ي نيمكره شمالي مطرح گرديد. معمولاً با ايجاد ناهنجاري هاي (SLP) با علامت مشخص بر روي قطب شمال و ناهنجاري هايي با علامت مخالف در عرض جغرافيايي 37 تا 45 درجه ي شمالي مشخص مي گردد. فاز مثبت AO به دوره هايي اطلاق مي شود كه فشار سطح دريا در قطب شمال زير معمول باشد . در اين حالت بادهاي غربي سطح زمين در شمال اقيانوس اطلس تقويت مي شود و شرايط گرمتر و مرطوبتر از معمول را در ار وپاي شمالي به همراه مي آورد. فاز منفي AO نشاندهندهي فشار بالاتر از معمول بر روي منطقه قطب شمال و كمتر از معمول در عرض هاي 45 درجه شمالي است. در طي اين شرايط كه به فاز سرد هم معروف است، موج هاي سرمايي، اروپا را فرا گرفته ولي شرايط خا ورميانه و جنوب اروپا و مديترانه، مرطوبتر از حد معمول خواهد بود (شكل 2). در حالي كه در فازهاي مثبت (بالا)، هواي مرطوبتر بر آلاسكا، اسكاتلند و اسكانديناوي و شرايط خشكتر در كاليفرنيا، اسپانيا و خاورميانه حاكم مي گردد.





بررسي ها نشان مي دهد كه شاخص نوسان قطبي (AO) با نوسانهاي درجه حرارت بر روي قاره اوراسيا مرتبط است. تغييرات دما بر روي اقيانوس منجمد شمالي قوياً با AO مرتبط است.
تحقيقات اخير، رابطه ي معناداري بين شدت پرفشار سيبري و الگوي AO را نشان مي دهد. اين ضريب بوسيله ي گنگ، 0.51 محاسبه شده است.

برچسب‌ها: شاخص , عوامل دورپیوندی , شاخص nao , پیشبینی روزانه ao ,